Nijmegen Oost heeft gekozen. In een bomvolle Ark van Oost kwamen meer dan 200 buurtbewoners af op de presentatie van de drie ontwerpen voor een kunstwerk op de rotonde van de Broerdijk. Met enige voorsprong won het ontwerp van de Neptunusring, een cirkel van witte betonnen letters in spiegelbeeld. Een mooi robuust ontwerp dat ook heel goed past op dit verkeersplein: het volgt de ronding van de rotonde en wekt vanuit elke zijde verwondering.

Het enige jammere is: het heeft weinig tot niets te maken met het Romeinse aquaduct dat hier heeft gelegen. En dat was toch juist de aanleiding voor de opdracht. O ja, er zitten enkele ietwat vergezochte Romeinse ‘verwijzingen’ in: de letters uit ons alfabet zijn immers ingevoerd door de Romeinen, en het beton waarin ze gegoten worden, is een Romeinse uitvinding. De naam Neptunusring klinkt ook heel Romeins, hoewel het kunstwerk niets van doen heeft met de god Neptunus. Water zit er ook in, in het monument. Maar alleen als het regent. Dat het kunstwerk toch een beetje historisch aandoet, ligt niet aan de Romeinen: het doet denken aan Stonehenge.

Wat mij vooral stoort, is dat de kunstenaar zich slecht heeft verdiept in het Romeinse aquaduct dat hem zou moeten inspireren. In zijn presentatie regende het historische onjuistheden. Hij liet zelfs de oriëntatie van het aquaduct oost-west lopen, in plaats van zuid-noord. Dan heb je er echt weinig van begrepen. Het resultaat is een kunstwerk dat weliswaar prima past op de rotonde, maar verder geen enkele relatie heeft met deze specifieke plek en het aquaduct. Het object zou net zou goed kunnen staan op een rotonde in Dukenburg. Dan noem je het Wodansring, verwijzen de letters naar de nabijgelegen school en is het beton een echo van de vele nieuwbouwwoningen. En in Dukenburg regent het natuurlijk ook.

Laten we voorop stellen dat de toegepaste burgerparticipatie uitstekend werkt. De bewoners van Oost zijn – terecht – trots op hun kunstwerk, want het is een mooi ding. Maar ergens in het hele proces is de link met de oorspronkelijke aanleiding zachtjes verdampt. Nu is het de vraag of dat erg is: het kunstwerk is immers gekozen door een meerderheid en als iedereen er vrede mee heeft, waarom zou je dan mopperen? Misschien omdat het toch een beetje knaagt, omdat het wellicht ook anders had gekund. Een kunstwerk dat meer recht doet aan de plek, zonder de artistieke kwaliteit te verliezen. Hoe dat zou moeten, weet ik ook niet. Maar die vraag mag wat mij betreft een volgende keer wel uitdrukkelijker worden gesteld.